© Film „Powstanie Warszawskie" - Polityka prywatności
REALIZATORZY POWSTAŃCZYCH KRONIK FILMOWYCH
OPERATOR FILMOWY
Andrzej Ancuta „Kier” (ur. 10 lutego 1919 r. w Mińsku Litewskim, zm. 14 lutego 2009 r. w Warszawie). Kapral podchorąży. Operator filmowy, realizator filmów dokumentalnych, pedagog. W Powstaniu Warszawskim był działaczem zespołu referatu filmowego. Po jego zakończeniu przebywał w niemieckich obozach jenieckich, a po zakończeniu wojny trafił do Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, gdzie w latach 1950-96 pełnił rolę wykładowcy na Wydziale Operatorskim. W latach 1958-63 i 1969-72 był dziekanem Wydziału Operatorskiego, w latach 1975-78 Prorektorem uczelni ds. Nauczania, a w latach 1987-90 kierownikiem Zakładu Sztuki Operatorskiej. Jest autorem podręczników z zakresu sztuki operatorskiej.Stefan Bagiński
OPERATOR FILMOWY
Stefan Bagiński „Stefan” (ur. 6 czerwca 1910 r. w Warszawie, zm. 25 kwietnia 2002 r. w Warszawie). Porucznik. Operator filmowy. W czasie Powstania Warszawskiego był działaczem zespołu referatu filmowego. Dokumentował rejon Śródmieścia Północ i Starego Miasta. Po zakończenia Powstania opuścił Warszawę razem z ludnością cywilną. Po zakończeniu wojny pracował nad produkcją filmów dokumentalnych, w tym realizacją i montażem. Był również autorem scenariuszy.
REŻYSER I SCENARZYSTA
Antoni Bohdziewicz „Wiktor” (ur. 10 września 1906 r. w Wilnie, zm. 20 października 1970 r. w Warszawie). Reżyser i scenarzysta filmowy. W 1928 r. ukończył studia techniczne na Politechnice Warszawskiej. Pracował w regionalnej rozgłośni Polskiego Radia w Wilnie, w latach 1931-35 wyjechał na stypendium filmowe do Paryża. Wybuch wojny uniemożliwił mu dokończenie pracy nad filmem fabularnym. W Powstaniu Warszawskim został szefem zespołu operatorów Powstańczej Kroniki Filmowej, był także komentatorem podczas emisji kronik w kinie Palladium. Po zakończeniu wojny pracował przy realizacji Polskiej Kroniki Filmowej, później jednak, kiedy skrytykował realizm socjalistyczny, został pozbawiony możliwości kręcenia filmów. W latach 1948-1966 był kierownikiem Katedry Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi, a w latach 1966-69 wykładał w Institut National Superieur des Arts du Spectacle w Brukseli.
OPERATOR FILMOWY
Stanisław Bala „Giza” (ur. 10 listopada 1922 r. w Starowiskitkach, zm. 9 września 2013 r. w Los Angeles) Operator filmowy, dokumentalista. W konspiracji od 1 marca 1940 r.; od 1 lipca 1943 r. pracuje w Oddziale VI Komendy Głównej AK (Biurze Informacji i Propagandy). W 1940-1942 r. studiuje w Szkole Budowy Maszyn (Wawelberg) i uzyskuje dyplom technika. W 1943 r. kończy Szkołę Polowych Sprawozdawców Wojennych, a w 1944 r. Szkołę Polowych Sprawozdawców Wojskowych. W Powstaniu Warszawskim pracuje jako operator filmowy, dokumentuje walki na Woli oraz w Śródmieściu m.in. zdobywanie kościoła św. Krzyża i sąsiedniej komendy policji. Po zakończeniu Powstania więziony w niemieckich obozach jenieckich: Lamsdorf, Gross-Born, Sandbostel i Lubece. Po zakończeniu wojny pozostaje za granicą, mieszka we Francji i w Wielkiej Brytanii, gdzie kończy studia techniczne. W pierwszej połowie lat 50. osiedla się w USA.
REŻYSER I SCENARZYSTA
Roman Banach „Świerk” (ur. 15 lipca 1912 r. w Czortkowie, zm. 12 sierpnia 1966 r. w Warszawie). Ułan z cenzusem. Reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych. Autor kronik filmowych podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 r. W czasie Powstania Warszawskiego był członkiem ekipy filmowej dokumentującej działania wojskowe i życie codzienne. Działalność dokumentacyjną prowadził w Śródmieściu Północ i na Mokotowie. Po zakończeniu Powstania Warszawskiego przebywał w niewoli niemieckiej, potem został realizatorem, reżyserem, montażystą i autorem scenariuszy filmów dokumentalnych.
REŻYSER I OPERATOR FILMOWY
Jerzy Gabryelski „Orski” (ur. 30 października 1906 r. we Lwowie, zm. 3 lutego 1978 r. w Nowym Jorku). Reżyser, dokumentalista. Absolwent Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej w Warszawie. Na początku lat 30. przebywał we Francji na stypendium filmowym, gdzie realizował eksperymentalne projekty kinematograficzne. Autor kronik filmowych podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 r. W czasie Powstania Warszawskiego był zaangażowany w prace reporterskie i dokumentacyjne. Z powodu przynależności do AK po zakończeniu wojny został poddany represjom przez NKWD, był więziony i brutalnie przesłuchiwany. Po 1956 r. władze wydały mu zgodę na realizację filmów dokumentalnych i oświatowych. Od 1962 r. do dnia śmierci przebywał na emigracji.
REŻYSER I OPERATOR FILMOWY
Wacław Feliks Kaźmierczak „Wacek” (ur. 5 sierpnia 1905 r. w Dulinowie, zm. 10 kwietnia 1981 r. w Warszawie). Montażysta, scenarzysta i reżyser filmów dokumentalnych. Przed wojną pracował jako operator w Polskiej Agencji Telegraficznej. W Powstaniu Warszawskim był kierownikiem laboratorium filmowego i montażystą kronik powstańczych „Warszawa walczy”. Po zakończeniu II wojny światowej został autorem i współautorem wielu filmów dokumentalnych oraz laureatem nagród uzyskiwanych na festiwalach filmowych krajowych i międzynarodowych, m. in. w Cannes (1947), Florencji (1965), Monte Carlo (1967).
OPERATOR FILMOWY
Seweryn Kruszyński (ur. 12 czerwca 1911 r. w Monastyrku na Ukrainie). Operator filmowy, dokumentalista. Swoje fascynacje sztuką filmową kształtował początkowo jako praktykant w warsztacie sprzętu filmowego, a następnie od 1931 r. jako asystent operatora. W latach 1934 – 39 zdobywał doświadczenie jako asystent operatora i konserwator sprzętu w wytwórni „Sfinks” oraz w ośrodku produkcji filmowej „Falanga”. W Powstaniu Warszawskim wchodził w skład zespołu dokumentującego działania wojskowe i życie codzienne na terenie Śródmieścia. Od 1945 r. pracował w Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie przy realizacji Polskiej Kroniki Filmowej. Od 1946 r. był operatorem filmów fabularnych, a w latach 1962-76 filmów dokumentalnych w Wytwórni Filmowej „Czołówka”.
OPERATOR FILMOWY
Kazimierz Pyszkowski (data i miejsce urodzenia nieznane, zm. 1974 r. w Warszawie). Operator filmowy. W Powstaniu Warszawskim zaangażowany w działalność zespołu referatu filmowego, pracuje z upoważnienia szefa Tajnych Wojskowych Zakładów Wydawniczych Oddziału VI Komendy Głównej AK (Biura Informacji i Propagandy); producent filmowych kronik powstańczych. W latach 1946-47 przebywa za granicą. Jego działalność powojenna nie jest bliżej znana.
OPERATOR FILMOWY
Edward Szope (ur. 9 września 1911 r., data i miejsce śmierci nieznane). Brat Ryszarda. Po wojnie używał formy nazwiska: Szopa. Operator filmowy, dokumentalista. Kapral. W czasie kursów maturalnych praktykował w laboratorium filmowym. W latach 1932 – 33 odbył służbę wojskową w 1. Pułku Artylerii Przeciwlotniczej w Warszawie. W latach 30. Pracował jako laborant filmowy. W czasie kampanii wrześniowej 1939 r. służył w Wojsku Polskim. Do domu wrócił w połowie października 1939 r. i osiadł w Warszawie. W czasie okupacji prowadził działalność handlową. W czasie Powstania Warszawskiego od 3 sierpnia pracował jako operator filmowy, dokumentował działania wojskowe i życie codzienne. Działalność reporterską prowadził razem z bratem Ryszardem. Ranny 8 września; do końca walk przebywał w szpitalu przy ul. Chmielnej 32. Po zakończeniu Powstania przewieziony do szpitala w Krakowie, skąd ucieka 11 stycznia 1945 r. W połowie marca 1945 r. powraca do Warszawy. W latach 1948-49 pracuje w firmie „Epidia” w Warszawie (ul. Pogonowskiego 15) jako laborant filmowy. Później bezrobotny. Dalsze losy nie są znane.
OPERATOR FILMOWY
Ryszard Szope (ur. ok. 1916 r., zm. 2 września 1997 r. w Warszawie). Operator filmowy, dokumentalista. W czasie Powstania Warszawskiego pracował jako operator filmowy, dokumentując działania wojskowe i życie codzienne. Działalność reporterską prowadził razem z bratem Edwardem (ur. 9 września 1911 r.). Po zakończeniu Powstania wyszedł z miasta wraz z ludnością cywilną. Po wojnie został operatorem i autorem scenariuszy filmów dokumentalnych. W 1966 r. otrzymał wyróżnienie Ministra Obrony Narodowej za film dokumentalny „Za waszą wolność i naszą”, a w 1968 r. został nagrodzony Dyplomem Specjalnym na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym Armii Zaprzyjaźnionych w Veszprém na Węgrzech za film dokumentalny „Wietnamu dzień powszedni”.
REŻYSER I OPERATOR FILMOWY
Henryk Vlassak „Wania” (zm. prawd. ok. 1955 r. na Węgrzech). Polski operator filmowy pochodzenia węgierskiego. W latach 30. był autorem zdjęć kilkunastu filmów fabularnych, m.in.: „Przeor Kordecki – Obrońca Częstochowy” (1934), „Wierna rzeka” (1936), „Kościuszko pod Racławicami” (1938), a także współtwórcą filmów dokumentalnych. Zajmował się także montażem i scenografią filmową. W 1938 r. został nagrodzony przez Ministra Spraw Zagranicznych na Festiwalu Filmów w ramach Targów Wschodnich we Lwowie za film „Kościuszko pod Racławicami”. Autor kronik filmowych podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 r. W czasie Powstania Warszawskiego pracował jako operator filmowy, dokumentując działania wojskowe i życie codzienne w Śródmieściu. Jest autorem zdjęć natarcia niemieckich czołgów, przed którymi pędzono ludność cywilną. Jego losy powojenne nie są bliżej znane.
OPERATOR FILMOWY
Antoni Wawrzyniak „Antonio” (ur. 13 czerwca 1883 r. w Warszawie, zm. 6 września 1954 r. w Łodzi). Operator filmowy. Starszy sierżant. W latach 1924-1939 pracował nad zdjęciami 28 filmów pełnometrażowych, dokumentalnych i krótkometrażowych. W czasie Powstania Warszawskiego pracował jako operator filmowy, dokumentując działania wojskowe i życie codzienne w Śródmieściu Północ. Po zakończeniu działań wojskowych wyszedł z miasta wraz z ludnością cywilną. Po 1945 r. pracował w Wytwórni Filmów Oświatowych, głównie nad filmami krótkometrażowymi.
REŻYSER I OPERATOR FILMOWY
Jerzy Zarzycki „Pik” (ur. 1 stycznia 1911 r. w Łodzi, zm. 2 stycznia 1971 r. w Warszawie). Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego na kierunku historia sztuki. Od 1930 r. pracował jako operator, a od 1931 r. reżyserował filmy dokumentalne, m.in.: „Kercelak”, „Wieś Podolska” (1932) oraz „Morze” (1933). W 1938 r. ukończył Wydział Reżyserii w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Warszawie. W tym roku zadebiutował reżyserią filmu fabularnego „Ludzie Wisły”. W czasie oblężenia Warszawy przez Niemców we wrześniu 1939 r. był jednym z operatorów w ekipie filmowej Dowództwa Obrony Warszawy. W czasie Powstania Warszawskiego był działaczem zespołu referatu filmowego. Dokumentował rejony Woli i Śródmieścia Północ. Po zakończeniu wojny, w latach 1955-1961, był kierownikiem artystycznym Zespołu Filmowego „Syrena”. W latach 1947-1970 pracował jako reżyser i scenarzysta filmowy.