P

owstanie Warszawskie” to pierwszy na świecie dramat wojenny non-fiction zmontowany w całości z materiałów dokumentalnych, opowiadający o tytułowym wydarzeniu poprzez historię dwóch młodych reporterów, świadków powstańczych walk. Film wykorzystuje autentyczne kroniki filmowe z sierpnia 1944 roku. Posiłkując się nowoczesną technologią koloryzacji i rekonstrukcji materiałów audiowizualnych oraz zapraszając do współpracy grupę znamienitych twórców, jego autorzy zrealizowali projekt, który nie ma odpowiednika w skali światowej.

6 godzin oryginalnych kronik z Powstania Warszawskiego; 7 miesięcy pracy; zespół konsultantów ds. militariów, ubioru, architektury, również urbanistów, varsavianistów i historyków; 1000 godzin konsultacji kolorystycznych; 1200 ujęć; 1440 godzin koloryzacji i rekonstrukcji; 112.000 wybranych klatek; 648.000 minut rekonstrukcji; 22.971.520 megabajtów danych – to tylko niektóre liczby pozwalające uświadomić sobie, choćby częściowo, ogromny nakład pracy i środków włożonych w realizację projektu „Powstanie Warszawskie”.

Efektem jest 85 minut odbudowanego, pokolorowanego, ściskającego za gardło filmu, który ukazuje Powstanie Warszawskie z niespotykanym dotąd realizmem.

Chcąc uzyskać najlepszą jakość pokolorowanego obrazu, Muzeum Powstania Warszawskiego zorganizowało konkurs na koloryzację i postprodukcję kronik z Powstania Warszawskiego. Jury pod przewodnictwem prof. Witolda Sobocińskiego wybrało do tego zadania Studio Orka. Pierwszym etapem prac była stabilizacja, czyli znalezienie punktów odniesienia dla każdego ujęcia oraz wyeliminowanie drżenia obrazu w kadrze. Kolejnym krokiem było odrestaurowanie materiału, w ramach którego Studio Orka przeprowadziło wstępną korekcję barwną w materiale czarno-białym, stabilizację oraz usunięcie pulsowania obrazu i niedoskonałości ekspozycji taśmy filmowej. Na tym etapie prace obejmowały także ręczną naprawę zniekształceń obrazu, usunięcie zanieczyszczeń oraz uszkodzeń taśmy i kontrolę ziarna.

Kolejnym krokiem była koloryzacja. Prawidłowe „pokolorowanie” filmu stanowiło wielkie wyzwanie. Przed rozpoczęciem prac przygotowano bazę referencyjną liczącą kilka tysięcy fotografii broni i uzbrojenia, umundurowania, ekwipunku, ubrań cywilnych, infrastruktury miasta, tablic informacyjnych, kilkaset zdjęć różnych rodzajów bruku, płyt chodnikowych itd. Nad stroną merytoryczną czuwali m.in. historycy Muzeum Powstania Warszawskiego, konsultanci ds. urbanistyki i architektury, varsavianiści oraz konsultanci ds. broni i uzbrojenia współpracujący z Muzeum Powstania Warszawskiego.

Film kolorowano używając unikalnego oprogramowania, wymyślonego i stworzonego w Hollywood. Ze względu na fakt, iż materiały filmowe użyte w „Powstaniu Warszawskim” były mocno wyeksploatowane bądź też zniszczone (prawdopodobnie poprzez wywoływanie w ciężkich warunkach oraz zły system przechowywania), w wielu przypadkach ciężko było dobrać właściwy kolor. Każde ujęcie wymagało po wstępnym pokolorowaniu dokładnego opisu i wielu godzin pracy konsultantów historycznych.

Po wykonaniu standardowej kolorkorekcji producenci zaprosili do współpracy znanego operatora filmowego Piotra Sobocińskiego Jr., który jako Color Grading Supervisor był odpowiedzialny za „uwiarygodnienie” i ujednolicenie naniesionych w postprodukcji barw.

Muzeum Powstania Warszawskiego, oprócz pokolorowania dotąd czarno-białego materiału filmowego z Powstania, zdecydowało o jego całkowitym udźwiękowieniu. Tego niesłychanie trudnego zadania podjął się Bartosz Putkiewicz, reżyser dźwięku. Setki godzin spędzone w studiu, „łowienie” dźwięków miasta, powstańczej ulicy, odgłosów wystrzałów, wybuchów czy współpraca z kryminologiem odczytującym słowa z ruchu warg, to tylko część wyzwań, którym musiał sprostać Bartosz Putkiewicz. Dzięki tej pracy film z Powstania Warszawskiego po raz pierwszy w historii „zabrzmi” na ekranach kin, a jego bohaterowie, przemówią.

• W hołdzie realizatorom Powstańczych Kronik Filmowych: Andrzejowi Ancucie „Kierowi”, Stefanowi Bagińskiemu „Stefanowi”, Stanisławowi Bali „Gizie”, Romanowi Banachowi „Świerkowi”, Antoniemu Bohdziewiczowi „Wiktorowi”, Jerzemu Gabryelskiemu „Orskiemu”, Wacławowi Feliksowi Kaźmierczakowi „Wackowi”, Sewerynowi Kruszyńskiemu, Kazimierzowi Pyszkowskiemu, Edwardowi Szope, Ryszardowi Szope, Henrykowi Vlassakowi „Wani”, Antoniemu Wawrzyniakowi „Antonio”, Jerzemu Zarzyckiemu „Pikowi” i innym.

• Rozpoznani bohaterowie filmu: ks. bp. Adamski Stanisław, Andrzej Ancuta „Kier”, Stefan Bagiński , Halina Bala „Małgorzata”, Stanisław Bala „Giza”, Jerzy Barburski, Bolesław Biega (ojciec), Bolesław Biega „Pałąk”, Henryk Bielawski „Asko”, Antoni Bohdziewicz „Wiktor”, Konstanty Bronikowski „Kostecki” Zbigniew Brym Zbigniew „Zdunin”, Roman Brzosko „Szpak”, Andrzej Bukraba „Żeglarz”, Mieczysław Całka „Miecio”, Antoni Chruściel „Monter”, Alina Ciembroniewicz-Zabiełło „Alina”, Julita Cyrus-Sobolewska „Lidka”, Jerzy Tadeusz Depczyk „Drohojemski I”, Tadeusz Doberski „Dobnia”, Włodzimierz Drecki „Kawka”, Ludwik Dunin „Włast”, Stefan Dzibczyński, Tadeusz Dziurzyński „Orlicz”, Bolesław Dzwonik, Mieczysław Filipowicz „Filip”, Stanisław Firchał „Wicher”, Ksawery Frank „Kiejstut”, Tadeusz Garliński „Spitfire”, Józefa Główczewska „Ziuta”, Lech Głuchowski „Jeżycki”, Władysław Grabiński „Pilawa”, Zbigniew Hellon „Kumpel”, Teodor Jakubowski „Todek”, Wanda Janczarska-Bieńkuńska „Wanda”, Wacław Jastrzębski „Aspira”, Józef Jezierski „Aksak”, Stanisław Kamiński „Daniel”, Danuta Kasprzycka-Deperazińska „Iwonka”, Witold Kieżun „Wypad”, Lucjan Kindlein „Lucjan”, Stanisław Kniachnicki „Kalik”, Konrad Kociszewsk „Radek”, Jerzy Korwin-Szymanowski „Blady”, Maria Kosicka „Małgorzata”, Czesław Kotlarczyk „Czema”, Tadeusz Kozłowski „Kozak”, Tadeusz Krassowski „Start”, Józef Kraszewski „Kot”, Zbigniew Krejckant „Cyngiel”, Zygmunt Królak „Patriota”, Zbigniew Kurbiel „Krakus”, Adam Kutnik „Jawor”, Alfons Laska „Skała”, Jerzy Lipczyński „Szczerbiec”, Wojciech Luterek „Roman”, Henryk Maciejewski „Lech”, Paweł Mańkowski „Rapier”, Marian Marciniuk „Orlik”, Bernard Marwiński „Marwiński”, Teresa Matlakowska „Krystyna”, Wojciech Bernard Mencel „Paweł”, Kazimierz Mikos „Bażant”, Tadeusz Mikulski „Krasicki”, Stanisław Milczyński „Gryf”, Eugeniusz Morozowicz „Janek”, Wacław Muszyński „Tyka”, NN „Biała Baśka”, NN „Jurand”, NN „Sulima”, NN Balon „Cepeliński”, Cyprian Odorkiewicz „Krybar”, Zygfryda (Krystyna) Otwinowska, Józef Pajączkowski „Stach Czarny”, Tadeusz Pereświat-Sołtan „Karcz”, Ryszard Pestkowski „Olchowicz”, Franciszek Edward Pfeiffer „Radwan”, Stanisław Porębski „Olesiński”, ks. Wiktor Potrzebski „Corda”, Franciszek de Pourbaix, Józef Pyrka „Grot”, Kazimierz Pyrka „Andrzej”, Marian Pytkowski „Miś”, Maria Rodziewiczówna, Bernard Romanowski „Wola”, Jerzy Rossudowski „Stary”, Janusz Różalski „Magnus”, Aleksander Sałaciński „Aleksander”, Janusz Sawicki „Zabawa”, Stanisław Sekuła „Śmiały”, Jadwiga Skirmunt, Karol Smogorzewski „Zenon”, Henryk Sobański „Sułkowski”, Maria Sobolewska, Józef Sowilski „Bohdan”, Maria Sowińska, Andrzej Sroczyński-Nowina „Nowak”, Marian Staczkun „Mirek”, Janina Stęczniewska „Inka”, Roman Strzałkowski, Wacław Stykowski „Hal”, Zdzisław Surawski „Robinson”, Franciszek Szafranek „Frasza”, Stefan Szempliński „Stefan”, Edward Szope, Ryszard Szope, Ludwik Szumlewski „Selim”, Jerzy Szuster, Wanda Traczyk-Stawska „Pączek”, Alicja Treutler „Jarmuż”, Jerzy Tyrawski „Tomaszewski”, Mieczysław Ubysz „Wilk”, Henryk Vlassak, Wiktor Wcisło „Kmita”, Bogdan Wiesse „Łąka”, Bolesław Wiewióra „Samson”, Józef Wilczak „Wilk”, Kazimierz Wilczak „Spokojny”, Zygfryd Wiśniewski „Mściciel”, Helena Wład „Lusia”, Maria Wolska „Bożena”, Wacław Wójcik, Jerzy Wysocki „Mewa”, Wacław Zagórski „Lech Grzybowski”, Jerzy Zamecki „Wilczek”, Jerzy Zarzycki „Pik”, ks. Władysław Zbłowski „Struś”, Aleksander Zubek „Julian”, Władysław Zygański „Żuk”, Stanisław Żelaziński „Zielonka”, Krystyna Żochowska „Krysia”, Aleksander Żuk „Żuk”

• Producent: Jan Ołdakowski
• Producent wykonawczy: Piotr C. Śliwowski
• Pomysł na fabułę: Jan Komasa
• Scenariusz: Joanna Pawluśkiewicz, Jan Ołdakowski, Piotr C. Śliwowski
• Montaż: Joanna Brühl
• Opieka artystyczna: Milenia Fiedler PSM
• Colour Grading Supervisor: Piotr Sobociński Jr, PSC
• Dialogi: Joanna Pawluśkiewicz, Michał Sufin
• Reżyser dubbing: Miriam Aleksandrowicz
• Dźwięk: Bartosz Putkiewicz
• Muzyka: Bartosz Chajdecki
• Opracowanie muzyczne: Agnieszka Putkiewciz

• W rolach głównych: Karol – Michał Żurawski, Witek – Maciej Nawrocki, Prezes – Mirosław Zbrojewicz, Joanna – Agnieszka Kunikowska, Matka – Ewa, Kania-Grochowska, Witek po latach – Jacek Czyż
• W pozostałych rolach (w kolejności alfabetycznej): Jan Aleksandrowicz-Krasko, Modest Aleksandrowicz -Krasko, Piotr Bajor, Marek Barbasiewicz, Tomasz Bednarek, Stanisław Brudny, Wojciech Brzeziński, Bartosz Dombrowski, Jan Dravnel, Mariusz Drężek, Agata Durnoga, Maja Erhart, Dorota Furtak, Marta Gajko-Król, Łukasz Gawroński, Maciej Gąsiorek, Zuzanna Gąsiorek, Roma Gąsiorowska, Katarzyna Godlewska, Joanna Jeżewska-Adamczyk, Natalia Koczkodan, Julia Kołakowska-Bytner, Aleksandra Koncewicz-Rulewska, Jacek Kopczyński, Krystian Kostow, Katarzyna Kowalczyk, Antoni Królikowski, Robert Kuraś, Grzegorz Lalek, Lech Łotocki, Bartosz Magdziarz, Olaf Marchwicki, Agnieszka Matysiak, Piotr Miazga, Barbara Mroziewicz, Michał Mroziewicz, Witold Oleksiak, Maciej Ołdakowski, Joanna Pach-Żbikowska, Kamil Pruban, Bruno Putkiewicz, Otar Saralidze, Krzysztof Skonieczny, Jagoda Stach, Paweł Szczęsny, Andrzej Szopa, Piotr C. Śliwowski, Anna Tomczy-Czerwińska, Magdalena Waligórska, Jakub Wieczorek, Marcin Władyniak, Karol Wróblewski, Zofia Zborowska, Marietta Żukowska, Piotr Żurawski

• Produkcja wykonawcza: House Media Company, Andrzej Besztak, Grzegorz Olkowski
• Administrator: Małgorzata Dedek
• Współpraca montażowa: Sebastian Korwin-Kulesza
• Listy dialogowe: Agnieszka Kik, Maciej Besztak
• Konsultanci historyczni: Grzegorz Hanula, Piotr C. Śliwowski, Katarzyna Utracka, Michał Wójciuk
• Konsultanci varsavianiści: Krzysztof Jaszczyński, Ryszard Mączewski Fundacja ,,Warszawa 1939.pl’’
• Konsultant ds. militariów: Mariusz Komacki
• Konsultant ds. rekonstrukcji wypowiedzi: Michał Bernard Łach
• Rekonstrukcja cyfrowa i koloryzacja obrazu: Studio Produkcyjne Orka, Jacek Kulczycki
• Szef studia: Magdalena Zimecka
• Kierownik postprodukcji: Justyna Juszczyk
• Nadzór technologiczny nad rekonstrukcją: Marcin Maciejewski
• Conforming: Marcelina Górka, Daniel Pawtel, Paweł Wójcik
• Stabilizacja obrazu: Patryk Dumicz, Paweł Konecki
• Rekonstrukcja obrazu: Patrycja Grossman, Kamil Filipowicz, Franciszek Jankowski, Tomasz Lisiecki, Piotr Łucarz, Maja Kostkiewicz, Dorota Ostrowska, Daniel Pawtel, Michał Piaskowski, Magdalena Sołodyna, Sylwia Tomaszewska, Katarzyna Zaufal
• Nadzór nad koloryzacją czarno-białych materiałów: Justyna Juszczyk
• Cyfrowa korekcja barwna: Aleksander Winecki
• Asystent DI: Paweł Wójcik
• Animacja 3D: Michał Konwicki, Rafał Castelli
• Matte painting: Przemysław Kotyński
• Compositing: Łukasz Głowacz, Agnieszka Ratyńska, Sławomir Śmiarowski
• Postprodukcja dźwięku: Cafe Ole
• Współpraca dźwiękowa – sceny plenerowe: Mariusz Andrasik, Jarosław Bajdowski, Mariusz Bielecki
• Nagrania i montaż dialogów i postsynchronów: Bartosz Putkiewicz
• Montaż efektów dźwiękowych: Bartosz Putkiewicz, Darek Stanek
• Efekty synchroniczne i montaż: Henryk Zastróżny, Bartosz Putkiewicz, Jacek Pająk, Aleksandra Pająk, Anna Kufirska
• Casting: Miriam Aleksandrowicz, Agnieszka Matysiak
• Kierownik postprodukcji dźwięku: Jagna Pilczuk
• Zgranie dźwięku: Toya Studios
• Zgranie: Dolby Digital, Michał Kosterkiewicz
• Koordynacja: Malwina Czajka
• Nagranie muzyki: Aukso Orkiestra Kameralna Miasta Tychy, Dyr. Marek Moś
• Nagrania wykonano w: Alvernia Studios
• Realizacja nagrania: Piotr Witkowski, Dariusz Podhajski
• Nadzór techniczny: Roman Oses, Krzysztof Bielewicz
• Nadzór techniczny: Daria Druzgała
• Kopista: Urszula Kwaśnicka-Chajdecka
• Oraz: Wojciech Gumiński (kontrabas, gitara basowa), Brian Massaka (gitara), Jakub Mietła (akordeon), Andrzej Olewiński (gitara), Robert Rasz (perkusja), Sebastian Zawadzki (fortepian)
• Nagrania wykonano w: Preisner Studio Niepołomice
• Realizacja nagrania: Dariusz Podhajski
• Asystent reżysera nagrań: Andrzej Kaleta
• Strategia promocji & współpraca produkcyjna: Anna Gołębicka
• Promocja & współpraca produkcyjna: Julia Sielicka-Jastrzębska
• Public relations: Anna Kotonowicz
• Współpraca: Barbara Augustyniak-Papież, Grzegorz Hanula, Agata Kościelna-Ratowska, Jakub Król, Matylda Piątkowska, Marcin Wierzchowski

• W filmie wykorzystano fragmenty następujących utworów:
  Błękitna rapsodia – Muz. G. Gershwin, Wyk. Orkiestra Polskiego Radia i Telewizji w Warszawie, Dyrygent Stefan Rachoń, Fortepian Andrzej Ratusiński (Archiwum Polskiego Radia)
  Broadway Showtime – Muz. Michael Whittaker (Apollo Music)
  Chorał (Z dymem pożarów) – Muz. J. Nikorowicz, Sł. W. Ujejski, Wyk. Chór i orkiestra Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, Dyrygent Bolesław Szulia, Chórmistrz Andrzej Banasiewicz (Archiwum Polskiego Radia)
  Do ciebie matko, szafarko łask – Trad., Akordeon Jakub Mietła
  Ostatni mazur – Trad., Instrumenty smyczkowe Bartosz Putkiewicz
  Preludium nr 1 – Muz. G. Gershwin, Fortepian Sebastian Zawadzki
  Rota – Muz. K. Nowowiejski, Sł. M. Konopnicka, Wyk. J. Aleksandrowicz, W. Brzeziński, R. Kuraś, B. Magdziarz, J. Pach, J. Stach
  Sto lat – Trad., Wyk. M. Drężek, M. Waligórska, M. Gajko-Król, N. Koczkodan, P. Miazga, K. Wróblewski
  Tango – Muz. B. Putkiewicz, Skrzypce Grzegorz Lalek
  Taniec węgierski nr 5 – Muz. J. Brahms, Skrzypce Grzegorz Lalek
  Warszawianka 1831 – Muz. K. Kurpiński, Sł. C. Delavigne/K. Sienkiewicz, Wyk. Chór i Orkiestra Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, Dyrygent Bolesław Szulia, Chórmistrz Andrzej Banasiewicz (Archiwum Polskiego Radia)
  Warszawianka 1831 – Muz. K. Kurpiński, Sł. C. Delavigne/K. Sienkiewicz, Wyk. W. Brzeziński, J. Komasa, M. Kudelka, R. Kuraś, M. Nawrocki, B. Putkiewicz, M. Władyniak
  Wir sind die braunen Soldaten – Muz. R. Roonthal, Sł. A. Heinz Flessburg (Apollo Music)
  W mogile ciemnej – Muz. A. Orłowski, Akordeon Jakub Mietła
• Piosenka”Tyle nadziei, tyle miłości”: Muz. Karim Martusewicz, Sł. Adam Nowak, Wyk. Adam Nowak, Sylwia Wiśniewska oraz zespół Karimski Club w składzie Dariusz Bafeltowski (gitara akustyczna), Piotr Rychlec (akordeon), Marcin Gałażyn (akordeon), Tomasz Nowak (trąbka), Michał Bryndal (perkusja), Karim Martusewicz (kontrabas), Mix i mastering Sławek „Guadky” Gładyszewski
• W filmie wykorzystano fragment „Litanii piwnic” Mirona Białoszewskiego

• Muzeum Powstania Warszawskiego dziękuje następującym osobom i instytucjom za pomoc w realizacji filmu: Beata Biel, Robert Boniecki, Krzysztof Czyżewski, Paweł Gabryś, Dariusz Gawin, Albert Horn, Robert Kijak, Łucja Konopka, Bogusław Kowalski, Michał Kwieciński – Akson Studio, Robert Matracki, Edward Miszczak, Włodzimierz Niderhaus, Małgorzata Niedźwiedź, Agnieszka Pawelec, Jerzy Petersburski Jr, Henk Proeme, Stefania Rajgrodzka, Joanna Rozwoda, Anna Sienkiewicz-Rogowska, Janina Sonik, Aleksandra Trzeciecka, Paweł Ukielski, Tymoteusz Wiskirski, Arleta Zalewska, Mariusz Ziaja, Filmoteka Narodowa, Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych, Centralny Wojskowy Klub Sportowy „Legia” Warszawa Sekcja Strzelecka
• Specjalne podziękowania: Maciej Strzembosz, Dorota Hawliczek
• Muzeum Powstania Warszawskiego dziękuje Filmotece Narodowej za udostępnienie oryginalnych kronik powstańczych